Ülser ağız boşluğundan anüse kadar içi boş organların iç yüzeyini kaplayan mukoza tabakasının kaybıdır. Peptik ülser mide veya duodenal yerleşimli mide asiti ve sindirim salgısı ile ortaya çıkan oval ya da yuvarlak şekildeki mukoza kaybıdır. Tuttuğu yerler mide, ince bağırsağın ilk bölümü, yemek borusu, ince bağırsağın son bölümüdür. Peptik ülserin en yaygın görülen formu duodenal ülser, sıklıkla duodenumun ilk 3-6 cm arasında yerleşirken, mide ülseri daha az gözlenmekte ve en sık midenin sağ kenarında rastlanmaktadır. Stres ülserleri hem mide hem duodenumda yerleşebilirken, özellikle mide operasyonları sonrası gelişen marjinal ülserler anastomoz hattı nda saptanırlar.
Neden olarak genetik etkenler, kan grubu ve son zamanların ilgi gören faktörü H. Pylori varlığı suçlanmıştır. Duodenal ülserin “0”, mide ülserinin ise “A” kan grubunda daha sık gözlendiği bildirilmiştir. H. Pylori’nin herkeste aynı şekilde patoloji oluşturmaması genetik sebeplerle açıklanmıştır.
Peptik ülser en sık rastlanan hastalıklardan biridir. Nitekim her yaşta görülebilmesinin yanı sıra, tüm coğrafi bölgelerde de tanımlanmış bir patoloji olması bu ifadeyi desteklemektedir. Duodenum ülseri sıklıkla zengin ve tahsilli popülasyonda gerçekleşirken, mide ülseri daha çok sosyoekonomik düzeyi düşük olan kesimlerde ortaya çıkmaktadır.
Yaş: İleri yaş, mide ülseri için, genç yaşlar; duodenal ülser için daha sık görülme yaşlarıdır.
Sosyoekonomik etkenler: Duodenal ülser daha önce de be lirtildiği gibi kalabalık şehirlerde yaşayan , sosyal hayatı daha yoğun yaşayan sosyoekonomik düzeyi yüksek kişilerde, mide ülseri kırsal kesimde yaşayan ve kendi işinde yalnız çalışan çiftçi, köylü gibi kişilerde görülür. Ülser hastaları ya aşırı dışa dönük, heyecanlı, agresif, huzursuz kişiler ya da çok depresif, içe dönük kişilerdir.
Diyet: Kafeinli içecekler, kola, bira, süt ve şarap kuvvetli asit salgılatıcı maddeler olmasına rağmen bu ürünlerin ülser riskini arttırdığına dair kanıtlar henüz yoktur. Bir asıra yakın süredir, süt ve süt ürünleri ülser tedavisinde yer almasına rağmen, bu besinlerin içerdiği kalsiyum nedeniyle total asit salgısını arttırdığı gösterilmiştir. Tedavide son görüşler hastalarda ağrı yaratacak zararlı gıdaların kullanılmaması yönündedir.
Alkol:% 10 konsantrasyonun altında alkol içeren içecekler mukozaya zarar vermezken , bu durum % 20’nin üstündeki içeceklerle başlar ve hücrelerin kendini koruması etkisi ile mukoza kendini onarır.
Stres ve Psikolojik faktörler: Merkezi sinir sisteminin ülserin nedenlerindeki yeri beyin-barsak ilişkilerinin ortaya konulduğu çalışmalarla aydınlanmıştır ve yapılan fare deneylerinde stresin ülser yaptığı gösterilmiştir. Kişilik faktörlerinin de ülser yatkınlığına katkıda bulunduğu bilinmektedir.
Sigara: Sigara içimi basıncı düşürerek reflü riskini arttırır ve mukozal hasara sebep olur. Bir diğer etkisi de , sigaranın pankreatik bikarbonat salgısını azaltarak duodenal nötralizasyonu zayıflatmasıdır. İçilen sigara sayısı ile ülser oluşumu arasındaki doğru oran, sigara içen ülserlilerdeki ölüm oranı ile içmeyenler arasındaki ölüm oranı için de geçerlidir. Sigara içen duodenal ülserli hastalar da iyileşme içmeyenlere göre daha geçtir ve nüks daha sıktır.
0 Yorum Yapıldı "Ülser Nedir"